چربی خام در طیور به علل مختلفی استفاده می‌گردد از جمله تامین انرژی و جلوگیری از برخی از بیماری‌های متابولیک. چربی خامی که خوراک طیور مصرف می‌گردد دارای محدودیت‌هایی بوده و باید تحت نظر دامپزشک و متخصص تغذیه در جیره استفاده گردد
اطلاعات پایه درباره‌ی چربی
چربی تقریبا ۲.۵ برابر کربوهیدرات‌ها کالری تولید می‌کنند. این بدان معنی است که تقریبا ۹ کالری به ازای هر گرم داشته در حالی که کربوهیدرات‌ها (ذرت یا دیگر غلات) در حدود ۴ کالری انرژی دارند. در دمای اتاق، چربی اشباع جامد بوده در حالی که چربی‌های غیر اشباع به فرم مایع هستند. انواع چربی‌های اشباع در جیره‌ی طیور می‌توان به شامل چربی دنبه (Tallow)، چربی خوک(Lard)، روغن مرغی، روغن پالم اشاره کرد. روغن‌های حاوی مقادیر بالای چربی‌های غیر اشباع شامل روغن ذرت، روغن سویا، روغن آفتابگردان و کلزا/کانولا می‌باشند. چربی‌ها از ترکیبات کوچک‌تری به نام اسید چرب تشکیل شده‌اند. اسید چرب مسئول حفظ قوام غشای سلولی و سنتز هورمونی است. اگرچه انواع متفاوتی از اسید چرب وجود دارد، طیور به یک نوع خاص آن به نام لینولئیک اسید (c18:2) نیاز داشته و باید در جیره به میزان لازم وجود داشته باشد.لینولئیک اسید به عنوان اسید چرب‌های ضروری در نظر گرفته شده بنابراین پرندگان قادر به تولید آن نبوده و باید از طریق غذا دریافت کنند.
چرا باید چربی خام در جیره وجود داشته باشد؟
وجود چربی در جیره جهت جذب ویتامین‌های محلول در چربی K، E، D و A ضروری است. علاوه بر نقش تغذیه‌ای اضافه کردن چربی به خوراک طیور باعث کاهش غبار غلات و افزایش چسبندگی اجزا خوراک (پرمیکس، آمینواسید و مینرال) می‌گردد. افزایش پلت پذیری مخصوصا در جیره‌ی مش (Mesh) از فواید دیگر است. اگر در جیره کمبود چربی‌ها وجود داشته باشد، کبد که مهمترین ارگان در پرندگان تولید بالا است مجبور به فراهم کردن چربی مورد نیاز جهت متابولیسم می‌شود. این امر یک چالش بسیار بزرگ برای سلامت کبد بوده زیرا کبد باید از طریق لیپوژنزیس کربوهیدرات را به چربی تبدیل کند. استفاده از کربوهیدرات و پروتئین به عنوان منبع پایه انرژی باعث یک متابولیسم با حرارت بالا (گرماده) در مقایسه با چربی شده که باعث کاهش مصرف خوراک تحت شرایط استرس گرمایی می‌گردد. بنابراین جایگزینی انرژی تولید شده از کربوهیدرات با چربی خام روش سودمندی در حمایت متابولیسم طیور تخمگذار در استرس گرمایی است.
سطوح چربی خام در جیره طیور
حداقل میزان ۵٪ چربی خام در جیره‌ی طیور تخمگذار توصیه می‌گردد. جهت دستیابی به میزان ۵ درصد، ۲ الی ۳ درصد چربی خام باید به خوراک طیور حتی جیره‌ی بر پایه سویا و ذرت اضافه گردد. حتی اضافه کردن سطوح بالاتر از چربی خام به جیره سودمند است. حداکثر مقدار قابل اضافه کردن چربی به جیره بیشتر از دلايل تغذیه‌ای به دلائل فنی مربوط است. این مقادیر تا میزان ۷.۵ درصد در طیور تخمگذار سودمند و قابل عرضه است.
فواید اضافه کردن چربی خام به جیره
- ۱- افزایش انرژی قابل متابولیسم (ME) جیره و افزایش عملکرد: بنابراین افزایش تعداد تخم مرغ و درصد تخم گذاری
- ۲- افزایش وزن تخم مرغ به دلیل پروفایل اسید چرب (C18:2)
- ۳- بهبود سلامت کبد و کاهش سندروم کبد چرب (FHLS)
- ۴- افزایش پلت پذیری خوراک مش
- ۵- کاهش وقوع استرس گرمایی
