اسیدیفایر ها ترکیباتی هستند که تاثیر آن‌ها بر کاهش رشد باکتری‌های مضر در روده ثابت شده است. همراه با نگرش جدید کاهش مصرف آنتی بیوتیک به منظور جلوگیری از مقاومت باکتریایی متقاطع، اسیدیفایرها گزینه‌ی مناسبی جهت جایگزینی به نظر می‌رسند. ترکیبات اسیدیفایر در صنعت طیور جهت مقابله با عفونت‌های ناشی از باکتری، قارچ و مخمرو تولید یک خوراک استاندارد استفاده می‌شوند.
- انواع اسیدیفایر
- اسیدیفایر ارگانیک چه ترکیباتی هستند؟
- شیمی اسیدیفایر ارگانیک
- چه فاکتورهایی اثربخشی اسیدهای ارگانیک را تضمین می‌کند؟
- فاکتورهای کلیدی جهت انتخاب بهترین اسید ارگانیک
- دو مکانیسم اثر اسیدهای ارگانیک
- سه راه استفاده اسیدیفایر در طیور
- فواید کلیدی اسیدیفایرها در تغذیه طیور
- نقش اسیدیفایرها در طیور
- منابع
انواع اسیدیفایر
اسیدفایرها به ارگانیک (اسیدچرب‌های کوتاه زنجیر و متوسط زنجیر) و غیر ارگانیک تقسیم می‌شود. اسیدیفایرهای ارگانیک محلول در آب بوده و فاقد عامل اولیه و ثانویه آمین هستند. اسیدهای ارگانیک به طور مشخص بر بهبود عملکرد خوراک و رشد در طیور موثر است. اسیدهای ارگانیکی که در صنعت طیور استفاده می‌شود مونوکربوکسیلیک اسیدهای ساده مانند فرمیک اسید، فوماریک اسید، سیتریک اسید و نمک‌های آن جهت مقابله با باکتری‌های گرم مثبت هستند.
درحالی که اسیدیفایرهای غیرارگانیک مانند فسفریک اسید، هیدروکلریک اسید و سولفوریک اسید بهترین نتیجه را در صورت ترکیب چند اسید با هم دارد.
اسید چرب‌های کوتاه زنجیر (SCFA) و متوسط زنجیر (MCFA) بر اغلب باکتری‌های گرم منفی و برخی از گونه‌های گرم مثبت و همچنین سویه‌های قارچی موثر است.
اهداف استفاده از اسیدیفایر در طیور بهبود سلامت روده و هضم‌پذیری و بهبود جذب مواد مغذی در روده است. از آنجایی که اسیدهای ارگانیک بر غیر ارگانیک ارجحیت دارد بهتر است بیشتر با این ترکیبات آشنا شویم:
اسیدیفایر ارگانیک چه ترکیباتی هستند؟
اسیدهای ارگانیک در صنعت طیور به منظور کاهش و تثبیت pH روده‌ی پرندگان در صنعت طیور استفاده می‌شوند. این ترکیبات معمولا در جیره‌ی طیور و یا از طریق آب آشامیدنی استفاده می‌شوند. اسیدهای ارگانیک دارای گروه کربوکسیلیک و اسیدهای چرب هستند. فرمیک اسید، استیک اسید، پروپیونیک اسید و بوتیریک اسید دارای گروه زنجیره اسید چرب در حالی که لاکتیک اسید، مالیک اسید، فوماریک اسید، تارتاریک اسید . سیتریک اسید دارای گروه کربوکسیلیک هستند.
تغذیه طیور به صورت مداوم با اسیدهای ارگانیک باعث جلوگیری از رشد باکتری‌هایی مانند ای‌کلای و سالمونلا در روده‌ی پرونده و همچنین بهبود فرآیند جذب می‌شود.
باکتری‌های پاتوژن در روده باعث از بین رفتن پرزهای روده‌ای و همچنین افزایش ضخامت غشای سلول‌های روده می‌شوند. اسیدهای ارگانیک با نفوذ به دیواره‌ی سلولی باکتری‌ها باعث از بین رفتن و مرگ باکتری می‌شود.
شیمی اسیدیفایر ارگانیک
این ترکیبات به گروه اسیدهای ارگانیک کربوکسیلیک تعلق داشته و همچنین شامل اسید چرب و آمینواسید هستند. گروه کربوکسیلیک ساختار R-COOH دارند.
بیشتر اسیدهای ارگانیک با خواص ضد باکتری که پیشتر ذکر شد دارای pKa- بوده که pH اسیدچرب‌های کوتاه زنجیر (C1-C7) هستند.
چه فاکتورهایی اثربخشی اسیدهای ارگانیک را تضمین می‌کند؟
فاکتورهای زیر تاثیر چشمگیری بر اثربخشی اسیدچرب‌های ارگانیک دارد:
- مقدار pKa
- ساختار شیمیایی (اسید، نمک، پوشش‌دار بودن)
- وزن مولکولی و ارزش اسید
- سطوح داخلی لوله‌ی گوارش
اثربخشی اسیدها به این بستگی دارد که آیا باکتری با پاتوژن به pH حساس هستند یا خیر. اسیدهای ارگانیک برخی از باکتری‌ها مانند ای‌کلای، سالمونلا و کلستردیوم پرفرنجس اثربخشی کامل دارند اما برخی دیگر از باکتری‌ها مانند بیفیدوباکتریوم و لاکتوباسیلوس حساس نیستند.
فاکتورهای کلیدی جهت انتخاب بهترین اسید ارگانیک
قبل از انتخاب اسید باید نکات زیر را در نظر داشته باشید:
- اولا، اسیدیفایر طیور به دسته‌های قوی و ضعیف تقسیم می‌شوند که تنها در صنعت طیور استفاده نمی‌شوند
- انواع اسیدهای ضعیف شامل لاکتیک اسید، بنزوئیک اسید، بوتیریک اسید، سیتریک اسید، فرمیک اسید، لاکتیک اسید، سوربیک اسید و پروپیونیک اسید بوده که نباید خورندگی شدیدی داشته باشند زیرا به لوله‌ی گوارش حساس مرغان گوشتی آسیب می‌زند
- عموما، ظرفیت بافری اسیدهای ارگانیک در ۵ الی ۱۰ گرم خوراک طیور باید 0.1 M HC1 برای کاهش pH در ۹۰ میلی‌لیتر آب مقطر باشد
- باید pH آب آشامیدنی کاملا تحت نظر داشته باشید. ترکیب نامتعادل اسید در آب و غذا باید رشد جلبک و مخمر می‌شود که هزینه‌های اضافی بر فارم تحمیل خواهد کرد.
- از بهترین محصولات اسیدیفایر استفاده کنید تا از سلامت و عملکرد صحیح آن در گله‌ی خود مطمئن شوید.
دو مکانیسم اثر اسیدهای ارگانیک
همانطور که پیشتر توضیح داده شد اثربخشی اسیدهای ارگانیک به میزان حساسیت باکتری و پاتوژن روده‌ای بستگی دارد.
برای باکتری‌های حساس به pH مکانیسم عملکرد شامل نفوذ به دیواره و غشای سلولی است. اسید به طور مستقیم بر pH داخلی پاتوژن تاثیر می‌گذارد. این تاثیر با آزادسازی H+ و آنیون‌ها A- انجام می‌شود. این باکتری‌ها در این شرایط قادر به تنظیم pH داخلی خود نبوده و مکانسیم تکثیر غیر فعال می‌شود. به همین دلیل در صورت مصرف مداوم اسیدیفایر جمعیت پاتوژن‌ها کاهش یافته و هضم مواد غذایی بهبود می‌یابد.
سه راه استفاده اسیدیفایر در طیور
- استفاده از فرم جامد یا مایع به منظور جلوگیری از رشد و تکثیر مخمر در آب و خوراک و بالانس pH
- اسپری فرم مایع به صورت مستقیم به روی بستر جهت از بین بردن باکتری‌های تولیدکننده آمونیاک
- استفاده در آب به منظور از بین بردن پاتوژن‌های آب و کاهش pH روده‌ی پرنده
فواید کلیدی اسیدیفایرها در تغذیه طیور
- به عنوان عامل ضدمیکروب
- بهبود هضم ترکیبات غذایی
- بهبود سلامت لوله‌ی گوارش
- بهبود عملکرد جوجه گوشتی
- بهبود عملکرد جوجه تخمگذار
نقش اسیدیفایرها در طیور
اسیدفایرها یکی افزودنی‌های پر مصرف در صنعت طیور بوده که در مرغان گوشتی، تخمگذار و مادر به طور معمول مصرف می‌شود. مقالات بسیار در تاثیر این اسیدها وجود دارد.
تاثیر اسیدیفایر بر هضم‌پذیری ترکیبات مغذی و جذب ترکیبات معدنی
اسیدفایرها با کاهش جمعیت باکتری‌های پاتوژن و کاهش رقابت در هضم ترکیبات مغذی باعث بهبود هضم و جذب می‌شوند. همچنین باکتری‌ها در روده با نفوذ به لایه‌ی مخاطی باعث از بین رفتن پرز و افزایش ضخامت مخاط می‌شوند که این امر منجر به کاهش ظرفیت جذب می‌شود. اسیدیفایرها به دلیل کاهش pH محتویات چینه‌دان و معده باعث تجریک ترشحات پانکراس می‌گردد.همچنین مطالعات نشان می‌دهد که pH اسیدی باعث بهبود جذب ترکیبات معدنی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم و روی می‌شود.
تاثیر اسیدیفایر بر پارامترهای تولید
حجم داده‌هایی که نقش اسیدیفایرها بر پارامترهای تولید را بررسی کرده‌اند به اندازه‌ای است که تحقیقات متا آنالیز انجام شده است. استفاده از اسیدیفایر باید بهبود ضریب تبدیل، وزنگیری روزانه و وزن نهایی در طیور گوشتی می‌شود. در طیور مادر نرخ هچ افزایش یافته و در مرغان تخمگذار نرخ تخمگذار.
اسیدیفایر و سیستم ایمنی
بهبود پاسخ ایمنی، افزایش وزن ارگان‌های ایمنی، افزایش تولید و ترشح IgA مخاط روده، افزایش سطح ایمونوگلوبولین و آلبومین در خون، افزایش تعداد لنفوسیت‌های T کمکی و پروتئین‌های کمپلمان از تاثیرات مصرف اسیدیفایرها در جیره طیور است.
متابولیسم واسط
اسیدهای ارگانیک پس از جذب از طریق روده به عنوان واسطه‌های انرژی عمل می‌کنند. ماهیت این ترکیبات اسید چرب بوده و دارای انرژی قابل متابولیسم هستند.
به عنوان ترکیبات نگهدارنده
اسیدهای چرب کوتاه و متوسط زنجیر رشد باکتری، قارچ و مخمر را در خوراک کنترل می‌کند. کاهش pH خوراک باعث کنترل سالمونلا می‌شود. بر خلاف ترکیبی مانند فرمالین، اسیدیفایرها تاثیر مستقیمی بر عملکرد و تولید دارند.
