امنیت زیستی یک اصطلاح عمومی بوده که طیفی از مقیاسهای موجود را تشریح کرده که از ورود و انتشار ارگانیسمهای مضر مانند باکتری و ویروس به جمعیت حیوانی جلوگیری میکند. زیر چتر امنیت زیستی سه بخش وجود داشته که باید به صورت جداگانه به آن نگاه کرد تا اطمینان حاصل کنیم که هر کدام به طور مجزا مورد توجه و اجرا قرار میگیرد. اگر هر کدام از این سه اصل مورد توجه و اجرا قرار نگیرد محافظت کامل گله تضمین نخواهد شد. این سه اصل عبارت است از:
- مفهومی (Conceptual Biosecurity)
- ساختاری (Structural Biosecurity)
- رویهای (Procedural Biosecurity)
این سه جز بر اساس سه اصل راهنمای امنیت زیستی استوار است که شامل:
محرومیت زیستی (Bio-exclusion)
جلوگیری از ورود عوامل خارجی به محیط داخلی فارم و انتشار میان جمعیت
مدیریت زیستی (Bio-Management)
جلوگیری از انتشار عامل بیماریزا در داخل جمعیت و محیط داخلی فارم (واکسیناسیون در این گروه قرار دارد)
مهار زیستی (Biocontainment)
روندی که طی آن از خروج عامل بیماریزا به بیرون از محیط فارم جلوگیری میشود
بهتر است هر کدام از اجزای ذکر شده را جداگانه بررسی کنیم و توضیح دهیم که هر یک از چه نقطه نظری اهمیت دارد.
امنیت زیستی مفهومی
محور اصلی امنیت زیستی مفهومی که میتواند در اساس و باطن هر مرکزی دیده شود محل قرارگیری فارم و ساختارهای متفاوت طراحی شده در آن است. به زبان دیگر این اصل باید در مراحل اولیه برنامهریزی برای طراحی و اجرای ساختمان فارم مورد توجه قرار گیرد. موثرترین ابزار در دسترس هر متخصص امنیت زیستی ایزولاسیون فیزیکی بوده که شامل موقعیت مکانی هرگونه تاسیسات و سالن میباشد. موقعیت ایدهآل برای یک فارم:
– به دور از فارمهای دیگر و جادههای عمومی باشد
– به دور از کشتارگاه و بازارهای حیوانات زنده باشد
– از وسایل نقلیه و پرسنل مشترک با مراکز دیگر استفاده نکنند
امنیت زیستی ساختاری
امنیت زیستی ساختاری اغلب در مرحلهی دوم امنیت زیستی قرار میگیرد. شما طرح و پایه محکم و اصولی دارید و امنیت زیستی ساختاری شامل فاکتورهای فیزیکیای بوده که با رجوع به آن بهترین شکل امنیت زیستی تضمین گردد. این امر شامل نقشهی مناسب فارم میباشد. مواردی مانند قابلیت جدا کردن گلههای از یکدیگر، آسان بودن تمیز کردن سالن و وانبار، قابلیت نصب آسان و موثر حفاظ به دور مجموعه، میزان زهکشی کافی و دفع مناسب فاضلاب، محل مناسب برای پرسنل، اتاق تعویض لباس، حمام پرسنل توجه شود. همچنین زیر چتر تنوع زیستی ساختاری توجه به مسیریابی در سایت جهت تحویل خوراک (بدون ریسک آلودگی)، جابهجایی تجهیزات و حیوانات و همچنین انبار کردن خوراک در یک محیط تمیز و فاقد ریسک آلودگی وجود دارد.
امنیت زیستی اجرایی
از مهمترین بخشهای امنیت زیستی جهت جلوگیری از ورود (Bio-exclusion) و انتشار (Bio-Contaminant) عوامل بیماریزا میباشد. این امر شامل تعویض اجباری لباسها، شست و شوی مداوم دستها، حمام کردن کارکنان به هنگام ورود و نصب تجهیرات ضدعفونیکننده در محل ورود است. همچنین باید اطمینان حاصل کنید که تمامی بازدیدکنندهها اصول را رعایت کنند. وسایل نقلیه باید کاملا به دور از حیوانات نگهداری شده و هرگونه ورود حیوان به گله پس از طی کردن دوره قرنطینه صورت پذیرد.